Gmina Białopole jest jedną z 13 gmin powiatu chełmskiego, położoną na południe od Chełma. Zajmuje powierzchnię 10.350 ha. Na jej typowo rolniczym obszarze życie skupia się w 15 miejscowościach, z których największą jest Białopole z liczbą ok. 880 mieszkańców (na podstawie danych demograficznych z roku 2006). Całą gminę zamieszkuje obecnie ok. 3390 mieszkańców.
Geologicznie zróżnicowany teren gminy w jej północno – zachodniej części zajmuje skrajny odcinek pasma kredowych wzgórz, który opada tutaj w zieloną i równinną dolinę rzeki Wełnianki, by wznieść się ponownie u jej południowego skraju. Rozległa pradolina rzeki zajmuje całą środkową część opisywanego terenu, który wypiętrza się na brzegach prakoryta.
W skład Gminy Białopole wchodzi 15 miejscowości skupionych w 13 sołectwach: Białopole, Buśno obejmujące Busieniec (miejscowość z najmniejszą liczbą mieszkańców w gminie), Grobelki, Horeszkowice obejmujące Maziarnię Strzelecką, Kicin, Kurmanów, Raciborowice, Raciborowice Kolonia, Strzelce, Strzelce Kolonia, Teremiec, Teresin i Zabudnowo.
Gmina Białopole graniczy z gminami: Żmudź, Dubienka i Wojsławice z powiatu chełmskiego oraz Horodło, Hrubieszów i Uchanie należących do powiatu hrubieszowskiego.
Głównym szlakiem komunikacyjnym na terenie gminy jest przecinająca ją z południa na północ droga z powiatowego Hrubieszowa do Chełma (szosa nr 844), z jej wschodnią odnogą w kierunku miejscowości Dubienka, gdzie mieści się siedziba władz sąsiedniej gminy. Krajobrazowym urozmaiceniem niewielkiego obszaru Gminy Białopole są trzy wyspowe leśne enklawy oraz duży fragment kompleksu lasów Nadleśnictwa Strzelce, a także wspomniane już malownicze wzgórza poprzecinane wąwozami polnych dróg, które ze swoimi stromymi podjazdami i zjazdami mogą dostarczyć wielu niezapomnianych wrażeń amatorom aktywnego wypoczynku.
Interesujące obszary przyrodnicze na terenie gminy zostały sklasyfikowane jako kilka typów skupisk i miejsc występowania roślin i zwierząt oraz obiektów przyrody nieożywionej.
Parki krajobrazowe:
– Strzelecki Park Krajobrazowy – utworzony został w 1983 r. Na terenie gminy znajduje się fragment parku o powierzchni 3.630 ha.
Obszary chronionego krajobrazu:
– Grabowiecko – Strzelecki Obszar Chronionego Krajobrazu – na terenie gminy położony jest obszar o powierzchni 4.440 ha.
– Cztery dęby szypułkowe w miejscowości Busieniec.
– Nisza źródłowa o powierzchni 0,16 ha w miejscowości Buśno.
– Zbiorowisko roślin stepowych „Wisienka stepowa” o powierzchni 1,30 ha w miejscowości Teresin.
– Zbiorowisko roślin stepowych „Kamieniołom” o powierzchni 0,98 ha w miejscowości Teresin.
Rezerwaty przyrody:
- Rezerwat „LISKI” – utworzony w 1978 r. – położony jest na granicy powiatów chełmskiego i hrubieszowskiego, na terenie Strzeleckiego Parku Krajobrazowego. Celem ochrony jest zachowanie drzewostanu dębowego oraz dębowo – sosnowego (sosna matczańska”). W runie występują chronione gatunki: kruszczyk szerokolistny, gnieźnik leśny, lilia złotogłów, barwinek pospolity. Charakterystycznym ptakiem rezerwatu jest muchołówka białoszyja.
-
Rezerwat „SIEDLISZCZE” – utworzony w 1975 r. – położony w północnej części Strzeleckiego Parku Krajobrazowego. Znajduje się on na skraju kompleksu Lasów Strzeleckich w bezpośrednim sąsiedztwie doliny Wełnianki. Ochroną objęty jest fragment starego, przeszło 120-letniego grądu niskiego z udziałem łęgu olszowo – jesionowego i olsu. Chronione gatunki runa reprezentują: listera jajowata, podkolan biały, gnieźnik leśny, kruszczyk szerokolistny. Głównym celem ochrony w rezerwacie jest zachowanie stanowisk lęgowych orlika krzykliwego.
Na terenie Gminy funkcjonują również zakłady przemysłowe oraz inne podmioty gospodarcze w liczbie ok. 107. Rodzaje działalności gospodarczej w gminie Białopole (stan na koniec 2006 r.):
– usługi – 18
– handel – 27
– usługi leśne – 18
– usługi dla rolnictwa – 20
– mechanika pojazdowa – 5
– murarstwo i betoniarstwo – 7
– inne – 14.
